Kathmandu, de hoofdstad van Nepal, is een stad met geschiedenis, cultuur en vooral spiritualiteit. Wij gingen de Everest Basecamp Trek lopen dus startten we ons avontuur in deze chaotisch maar gezellige stad. Voor en na de Basecamp Trek hadden we de gelegenheid om de highlights van Kathmandu te ontdekken. Wij bezochten de levendige wijk Thamel, het Durbar Square, de Monkey Temple, de Pashupatinath Temple en de grote Boudhanath Buddha Stupa. Op Thamel na zijn alle locaties UNESCO werelderfgoed.

1. Thamel – de toeristische wijk

De meeste toeristen verblijven in de levendige wijk Thamel. Met zijn smalle straatjes en kleurrijke gebouwen, is dit het kloppende hart van het toeristische leven in Kathmandu. In de wijk bevind zich een overvloed aan winkels, restaurants, bars en marktkraampjes. Vooral de outdoorwinkels met welbekende kledingmerken (fake) voor jouw trip in de bergen en ruimschoots vertegenwoordigd. Ons hotel lag midden in deze wijk en was dus ons uitvalspunt voor de tripjes in de stad.

Thamel is een leuke wijk om rond te dwalen en te genieten van de leuke sfeer van backpackers, avonturiers en locals. Er zijn leuke hippe restaurantjes en rooftopbars maar na 22.00 uur is het al snel uitgestorven op straat. Echte architectonische schoonheid kent Thamel niet, lelijke gebouwen en heel veel kabels hangen er door de straten van Kathmandu… maar pak een zijstraat en je loopt zomaar tegen een leuke stupa aan.

Thamel – Garden of Dreams

Midden in de drukte van de stad, aan de rand van Thamel bevindt zich de Garden of Dreams, ook bekend als de Kaiser Mahal Gardens. Deze prachtige tuin is een ontsnapping aan de drukte van het stadsleven en geeft je even de kans om te ontspannen in een weelderige groene omgeving.

De Garden of Dreams werd oorspronkelijk aangelegd in de vroege 20e eeuw door Field Marshal Kaiser Sumsher Rana en diende als een privétuin voor zijn familie. Tegenwoordig is het een openbaar park (entree) dat geliefd is bij zowel lokale bewoners als toeristen.

De tuinen zijn voorzien van gazons, kleurrijke bloemen en sierlijke fonteinen. De architectuur van de tuin, met zijn neoklassieke paviljoens, pergola’s en veranda’s, ademt een relaxte sfeer met een centrale vijver. In de tuin bevindt zich ook nog de Garden of Dreams Café, gewoon voor een drankje of een hapje in deze sfeervolle omgeving.

2. Durbar Square, wandel door het oude koninkrijk

Het Durbar Square gelegen in de wijk Hanuman Dhoka, een UNESCO-werelderfgoedlocatie, is een architectonisch juweeltje in het hartje van het oude Kathmandu en behoort zeker tot de highlighs Kathmandu. Hier vind je prachtige paleizen, tempels en heiligdommen die dateren uit de middeleeuwen. Als je over het plein wandelt, word je omringd door een ongelooflijke mix van houtsnijwerk, pagodes en standbeelden die getuigen van de glorieuze dagen van het oude koninkrijk Kathmandu. In het totaal bevinden zich 62 heiligdommen op het Durbar Square.

Vanaf ons hotel in Thamel was Durbar Square prima te voet te doen. Eenmaal bij het Durbar Square aangekomen staat er een kiosk waar je entree (1000 roepies) moet betalen het gebied te betreden. Je kunt bij de toeristen politie vragen het entreebewijs om te zetten in een meerdaags toegangsbewijs. Je moet hiervoor naar hun kantoortje, locatie klik HIER of zie onderstaande kaart. Na de aanschaf van het entreebewijs kun je vrij aan de wandel.

Plattegrond Durbar Square

Onderstaand een plattegrond van het Durbar Square met de tempels genummerd. Voor een uitleg bij alle tempels kun je het beste hieronder de informatiefolder downloaden.

Download “Info folder Durbar Square” Durbar-Square-Kathmandu.pdf – 23 keer gedownload – 2,47 MB

Een rondleiding met een gids

Wij maakten gebruik van het aanbod van een gids die ons uitleg gaf bij de diverse gebouwen. Zonder gids zie je dingen over het hoofd en snap je de achterliggende betekenis van alle symboliek en details niet dus vonden wij het wel de moeite waard.

Met de gids bezoeken we de diverse tempels. We lopen even het museum in gevestigd onder in de Gaddi Baithak. We ontmoeten enkele Sadhu’s die voor 100 roepies graag met jou op de foto willen.

Sadhu

Een sadhu is een hindoeïstische ascetische monnik die zijn wereldse leven heeft opgegeven voor spirituele toewijding. Ze leven in onthouding, vaak afgezonderd, en wijden zich aan meditatie, yoga, en religieuze rituelen. Sadhus zijn herkenbaar aan hun eenvoudige kleding, beschilderde lichamen, en lange haren. Ze behoren tot verschillende religieuze ordes zoals Shaiva of Vaishnava. Sadhus reizen vaak naar heilige plaatsen en worden gerespecteerd om hun spirituele kennis en devotie binnen de hindoeïstische gemeenschap.

Er wordt nog stevig gebouwd op Durbar Square. Tijdens de aardbeving van 2015 zijn enkele tempels ingestort, deze worden weer gerestaureerd tot de volgende aardbeving de boel weer laat instorten.

Mandala’s

We lopen even een winkeltje binnen en zijn erg onder de indruk van de Mandala’s. Mandala’s worden door monniken gemaakt, het is een soort schildering van verf en zand met zeer fijne veelal symmetrische vormen met diepgaande spirituele betekenis. Mandala’s zijn visuele hulpmiddelen bij het geloof maar wordt ook als kunst verkocht. Er zijn ook mandala’s die alleen van zand gemaakt zijn. Wekenlang werk levert dan een prachtige afbeelding op. De zandmandala wordt ceremonieel weer vernietigd en in de rivier gestrooid.

We een kopen een Zhi-khro mandala wat een soort plattegrond van een stupa symboliseert.

Een groet van de Kumari

Het Durbar Square is ook de plek waar de levende god, de Kumari woont in het huis Kumari Bahal (57). We lopen de binnenplaat op van het huis voorzien van indrukwekkend houtsnijwerk en op vaste tijdstippen verschijnt ze even voor het raam en zwaait naar de mensen op de binnenplaats. We wachten dus even en als het bijna zo ver is wordt iedereen verzocht zijn telefoon of fotocamera op te bergen en dan is het zover… een beetje verlegen komt ze naar het raam en zwaait naar ons.

Kumari

De Kumari, ook bekend als de “levende godin”, is een jonge meisje in Nepal die als incarnatie van de Hindu godin Taleju wordt vereerd.

Ze wordt gekozen uit de Newari gemeenschap van Kathmandu Valley, meestal tussen de leeftijden van 3 en 5 jaar, na een strenge selectieprocedure gebaseerd op fysieke perfectie en astrologische criteria.

De Kumari verblijft in het Kumari Ghar in Kathmandu en neemt deel aan religieuze ceremonies en festivals. Ze mag met de voeten niet de grond aanraken.

Ze blijft Kumari tot ze haar eerste menstruatie krijgt, waarna een nieuwe Kumari wordt gekozen.

De Kumari-traditie is een uniek aspect van de Nepalese cultuur en religie.

Buiten kopen we een ansichtkaart met de afbeelding van de Kumari zodat we toch een foto hebben. Daarna struinen we nog even over het grote marktplein bomvol met souvenirkraampjes, de plek waar in de vorige eeuw de hippies bijeen kwamen met de Old Freak Street als middelpunt van de wiethandel en eindpunt van de hippie trail.

Met de becak gaan we weer terug naar het hotel.

3. Monkey Temple | Swayambhunath

Vanuit ons hotel lopen we met de hele “Basecamp groep” naar de Monkey Temple, ook één van de highlights Kathmandu. Deze ligt aan de westkant van de stad boven op een heuvel en biedt prachtig uitzicht over de stad. We lopen door de smalle straten en steken de sterk vervuilde Bishnumati rivier over.

Als we uiteindelijk onder aan de heuvel staan moeten we eerst langs talrijke gebedsmolens en kleine stupa’s op lopen waarna we de trappen naar boven gaan beklimmen.

De eerste apen loeren hier al op argeloze toeristen om ze hier al te bestelen. In onze groep raakte Sandra zo haar flesje water kwijt.

Boven aangekomen staat een grote Swayambhu Mahachaitya stoepa met gebedsvlaggen.

Het uitzicht richting de stad is fenomenaal.

Rondom de stoepa staan diverse andere tempels en gebedsruimtes met een mix van boeddhistische en hindoeïstische symbolen.

Groepen mensen lopen al bidden linksom om de stoepa heen. Er worden offers gebracht in de vorm van etenswaar.

Aan de achterzijde van het pleintje lopen we naar beneden. Alles is versierd met lange gebedsvlaggen.

Statue of Peace – Swoyambhu

We komen uit bij een standbeeldje van Boeddha, de Statue of Peace. Deze staat midden in een vijver omringt met fonteintjes. Aan de voet van het beeldje zit een bakje waar je een poging mag doen hier een muntje in te werpen. Een goede worp betekent dat je je beste wens mag doen.

Een stuk verderop staan nog drie grote Boeddha beelden. We poseren er voor en lopen daar rechtsom aan de voet van de berg langs de honderden gebedsmolens weer terug richting Thamel.

4. Pashupatinath Temple, een heiligdom aan de Bagmati-rivier

Aan de oostkant van Kathmandu, vlak bij het vliegveld, staat een bijzonder heiligdom dat al eeuwenlang pelgrims van over de hele wereld trekt: de Pashupatinath Temple. Gelegen aan de oevers van de heilige Bagmati-rivier, is dit heiligdom gewijd aan Lord Shiva, een van de belangrijkste goden in het hindoeïsme. Ik had er thuis al wat over gelezen en daarom stond een bezoek aan dit complex boven aan mijn lijstje van highlights Kathmandu maar we hadden geen idee wat we konden verwachten. Eerste dus even wat achtergrond info….

Pashupatinath Temple

De Pashupatinath Temple, ook wel bekend als de ‘Temple of Lord Pashupatinath’, is een van de belangrijkste heiligdommen in het hindoeïsme. Het is een plek van diepe spiritualiteit en toewijding, waar gelovigen samenkomen om eer te bewijzen aan Lord Shiva, de vernietiger en transformerende kracht binnen de Hindoe-traditie. De naam ‘Pashupatinath’ betekent ‘heer van de dieren’, en het heiligdom wordt vaak geassocieerd met Shiva’s rol als beschermer van alle levende wezens.

Voor hindoes is een bezoek aan de Pashupatinath Temple een kans om hun geloof te versterken, het heiligdom is ook een bedevaartsoord voor stervenden, waar gelovigen hopen de cirkel van wedergeboorte te doorbreken en moksha (verlossing) te bereiken door te sterven bij de heilige Bagmati-rivier (mond uit in de Ganges).

Geschiedenis en architectuur
De oorsprong van de Pashupatinath Temple gaat terug tot duizenden jaren geleden, met de vroegste vermeldingen die dateren uit de 5e eeuw na Christus. Het huidige complex is echter grotendeels gebouwd in de 17e eeuw, in de traditionele Nepalese pagode-stijl, met prachtige houtsnijwerk en ingewikkeld beeldhouwwerk dat de rijke artistieke erfenis van Nepal weerspiegelt.
Het tempelcomplex strekt zich uit over een uitgestrekt gebied en omvat niet alleen de hoofdtempel van Pashupatinath, maar ook talloze kleinere tempels, heiligdommen, asramas (heiligdommen) en ghats (trapsgewijze afdalingen naar de rivier). De heilige Bagmati-rivier, die door het complex stroomt, speelt een centrale rol in de spirituele activiteiten die hier plaatsvinden, met gelovigen die baden in het heilige water en ceremonies uitvoeren langs de oevers.

Rituelen en ceremonies
Een bezoek aan de Pashupatinath Temple is een kans om getuige te zijn van een verscheidenheid aan rituelen en ceremonies die diep geworteld zijn in de hindoeïstische traditie. Een van de meest opvallende rituelen is het rituele crematieproces dat plaatsvindt op de ghats langs de rivier. Hier worden overledenen gecremeerd volgens eeuwenoude tradities, terwijl families samenkomen om afscheid te nemen en hun laatste eer te bewijzen aan hun dierbaren.

Andere belangrijke ceremonies zijn onder meer de Maha Shivaratri, een jaarlijks festival ter ere van Lord Shiva, en de Teej-viering, waarbij vrouwen vasten en bidden voor de gezondheid en welvaart van hun echtgenoten. Deze festivals trekken duizenden gelovigen naar de tempel, die samenkomen om te bidden, te zingen, te dansen en offers te brengen aan de goden.

Ingang tempel

Na betaling van 1000 roepies entree mogen we het terrein via de zuidelijke ingang betreden. Direct merken we al dat we op een bijzondere plek zijn. De meest diverse personen komen we tegen, van gewone bezoekers, bedelaars, rouwende mensen , zingende groepen, Bahurupiya (personage verkleed als god) en Sadhu’s. We kijken werkelijk de ogen uit.

Een persoon spreekt ons aan en wil ons gidsen voor een paar euro. We gaan akkoord want we snappen niet veel van alle rituelen, beelden en tempels die we zien. Zo blijkt de tempel een soort Mekka te zijn voor de Hindu’s, het hoofdgebouw mogen wij ook niet betreden als niet Hindu. Maar de tempel is ook een belangrijke plek voor crematies, die vinden hier aan de lopende band plaats.

Crematies

We steken de rivier over en zittend langs de rivier aanschouwen wij een crematie ceremonie. De gids verteld uitvoerig hoe het hele crematieproces in elkaar steekt. Zo wordt het lichaam wordt op diverse manieren door de familie gezegend en gewassen aan de voeten , handen en hoofd. Na dit proces wordt het lichaam verplaatst naar de “brandstapel” voor de crematie. Na de verbranding wordt de as de rivier in geveegd. De persoon en ook de afkomst van de persoon bepaald ook nog eens hoe en in welke sfeer dit proces verloopt.

Wij zijn hier echt toeschouwers van een zeer intiem ritueel terwijl alles erom heen gewoon door gaat. Apen pikken de offergave, een kudde koeien komt voorbij lopen, een vrouw probeert ons kettinkjes te verkopen en iemand anders tekent een bindi op mijn voorhoofd. Andere mensen staan weer lachend selfies te maken. Ik zelf ben diep onder de indruk.

Ik poseer nog even met Sadhu’s, wederom wel voor een kleine tip.

Hierna we richting de westelijke uitgang lopen. Hier komen we weer een grote stoet zingende en trommelende mensen tegen.

5. Grote Buddha Stupa | Boudhanath

Na ons bezoek aan de Pashupatinath Temple gingen wij naar de grote Buddha Stupa. Deze ligt op slechts twee kilometer afstand maar gezien de warmte namen wij een taxi. Naast de chauffeur propten wij ons in de piepkleine oude taxi.

Bij het betreden van het plein moeten we eerste entree betalen (400 rp) waarna we richting de 43,03 meter hoge stupa lopen. De enorm grote Buddha Stupa, ook bekend als Boudhanath, domineert de skyline van Kathmandu met zijn imposante koepel en torenhoge spits. Gebaseerd op de boeddhistische filosofie symboliseren de verschillende delen van de Boudha Stupa 5 elementen. Dus de sokkel voor de aarde, de koepel voor het water, de dertien treden voor het vuur, de parasol voor de lucht en het rondsel voor de lucht; evenals de kleuren van de gebedsvlaggen.

De sfeer is hier beduidend anders dan bij de Pashupatinath Tempel; hier lopen veel meer toeristen en zijn er weer vele toeristenkraampjes. Aan de voet van de enorme stupa staan allemaal gebedsmolens waaraan de mensen een zwengel geven.

Een must bij een bezoek is even een rooftop terrasje pakken en de omgeving rustig op je in laten werken.

6 Durbar Square Patan

Het Patan Durbar Square aan de zuidkant van Kathmandu staat ook op een UNESCO-werelderfgoed. Het plein staat bekend om zijn prachtige Newar-architectuur, met tempels, paleizen en beeldhouwwerken. Het voormalige koninklijke paleis herbergt nu het Patan Museum, dat traditionele Nepalese kunst toont. De Krishna Mandir, een stenen tempel met fijn houtsnijwerk, is een van de hoogtepunten. Het plein is een levendig centrum van religie en cultuur, waar lokale markten en festivals zoals Indra Jatra plaatsvinden. Helaas hadden wij geen tijd meer deze plek te bezoeken maar is zeker het vermelden waard. Wel bezochten we Bhaktapur buiten de stad… aanrader.

Meer Nepal: