Auschwitz en Zoutmijnen Wielicska

Auschwitz en Zoutmijnen Wielicska

Bijna iedere toerist die naar Krakau gaat zal een bezoek brengen aan Auschwitz. Dat vonden wijzelf ook een soort morele verplichting uit respect voor de slachtoffers van de genocide. Ook natuurlijk uit pure interesse, om een gevoel te krijgen waar de mensheid toe in staat is en op welke schaal. We regelen een tour en om de sfeer aan het eind van de dag toch enigszins een boost te geven, boeken we een gecombineerde tour die na het bezoek aan Auschwitz naar de zoutmijnen van Wielicska gaat.

In de vroege ochtend worden we opgehaald met een busje en na een overstap zijn we comfortabel onderweg naar Oświęcim, de Poolse naam voor Auschwitz. De rit is ongeveer 70km en gaat over lokale wegen. Eigenlijk best leuk om een indruk te krijgen van het Poolse platteland. Het heeft licht gevroren en de zon krabbelt op. Het busje verzorgt de transfer, regelt de gids, een knapzak als lunch en entree bij de mijnen. We zijn de hele dag onder de pannen.

Het interessegebied tussen de rivieren

De Duitsers kozen de locatie Auschwitz uit als interessegebied omdat het tussen de rivieren Wisla en Soła ingeklemd lag, het had spoorwegverbindingen uit alle richtingen en lag ver genoeg naar het oosten, buiten bereik van de geallieerde vliegtuigen. Ook zijn er grondstoffen in de regio zoals kolen en is er al industrie aanwezig. De oorspronkelijk bewoners werden uit hun huizen gezet en zo ontstond een groot afgesloten werkgebied.

Er waren vele werkkampen in het gebied, maar in principe 3 hoofdkampen.
Auschwitz I, Auschwitz II- Birkenau en Auschwitz III – Monowitz. Deze laatste bezoeken we niet en ligt ook ten oosten van Oświęcim, buiten het interessegebied.

Auschwitz I

Het eerste kamp wat in gebruik genomen werd was een oude Poolse kazerne en wordt Auschwitz I genoemd. Hier staat het bord met “Arbeit macht Frei”.

Ingang Auschwitz I - Arbeit macht fre
Ingang Auschwitz I – Arbeit macht frei

In het kamp werden Joden, Sinti,  Poolse intellectuele en gevangenen en Russische krijgsgevangenen opgesloten en te werk gesteld. Ook werden hier verschrikkelijke medische experimenten uitgevoerd. De levensduur hier was gemiddeld zo’n 4 maanden.

De entree van een bezoek aan Auschwitz is gratis, je moet wel in een groep met een gids mee waarvoor je wel moet betalen. Boek je een tour vanuit Krakau dan zit dit bij de prijs in.

We lopen er rond, je ziet de bakstenen en hoort de verhalen van de gids aan, maar toch is het zonder mensen, geluid en reuk en ijskoude temperaturen gewoon niet voor te stellen wat zich hier heeft afgespeeld.

We zien een muur op waar mensen systematisch geëxecuteerd werden.

Ook komen langs een galg op en lopen door een gaskamer.

Gaskamer Auschwitz I

We zien bergen vol persoonlijke bezittingen en menselijk haar. Iedereen is respectvol en stil. We horen aandachtig het ene verschrikkelijke verhaal na het andere aan.

schoenenberg auschwitz
De schoenenberg

Uiteindelijk zijn we weer terug bij de entree en proberen we even terug te schakelen naar het heden met een bak koffie.

Auschwitz II Birkenau

We stappen weer in de bus en komen samen met dezelfde gids bij Auschwitz Birkenau aan. De wandeltocht begint bij de spoorlijn bij de ingang. Uitgelegd wordt hoe de transporten en selecties te werk gingen. Geschikt betekende zware arbeid verrichten binnen of buiten het kamp zolang je het vol hield. Niet geschikt betekende de gaskamer, dezelfde dag nog of in verband met efficiëntie, als de groep groot genoeg was. Daarmee was Birkenau ook een vernietigingskamp.

ingang van Auschwitz II Birkenau
De ingang van Auschwitz II – Birkenau

Wij lopen langs een oude wagon die er nog bij wijze van voorbeeld staat.

auschwitz wagon
Symbolisch een oude wagon

Veel hekwerken, afgebrande barakken, wachttorens en uiteindelijk de opgeblazen gaskamers.

Een wachttoren, hekken en afgebrande barakken.

We staan stil bij de herdenkingsplaquettes die ook in de Nederlandse taal geplaatst zijn. Er zijn 60.000  Nederlanders in Auschwitz vermoord.

Herdenkingsplaquette nederlands auschwitz
Herdenkingsplaquettes Birkenau

We horen nog meer gruwelverhalen als we langs de opgeblazen gaskamers en ovens lopen. De ovens draaiden dag en nacht, het overgebleven as werd in de rivier gekiept en daarmee werden de sporen van de gruweldaden uitgewist.

gaskamer auschwitz
Eén van de opgeblazen gaskamers

Op de terugweg gaan we nog bij een barak naar binnen. We lopen tussen de stapelbedden door en proberen ons voor te stellen hoe het geweest is….

barak auschwitz
De slaapplaatsen

Na ons bezoek lopen we naar de parkeerplaats terug en ontvangen een lunchpakketje. Hierna mag de knop weer om en gaan we richting de zoutmijnen.

Zoutmijnen Wielicska

De zoutmijnen van Wielicska liggen in het gelijknamige plaatsje zo’n 12 kilometer ten zuiden van Krakau. Het zijn ondergrondse mijnen met een enorm gangenstelsel waar je tureluurs van wordt. Voor ons heeft de gids nog een aardige ondergrondse wandeling in petto.

Eerst dalen we met houten trappen flink af de diepte in om vervolgens door de gangen langs allerlei museum-achtige uitstallingen te lopen waar het reilen en zeilen van het leven onder de grond uit de doeken wordt gedaan. Af en toe een beetje een hoog Efteling gehalte.

Werkende paarden onder de grond om het zware werk te verrichten.

Ook staan we even stil bij een aantal zalen en een kerk die vandaag nog steeds door het publiek gebruikt worden voor feesten, concerten en zo…

Wielicska ondergrondse kerk
Onderaardse kerk

De mijnen zelf zijn niet meer in gebruik.

Hierna gingen wij weer terug naar Krakau.

Meer Polen: