Etappe 4: Vaals – Gulpen 18 km

Een aantal weken later besluiten we op een zeer zonnige novemberdag etappe 4 te wandelen. We parkeren eerst in Gulpen en gaan dan met bus 350 naar Vaals. Het is al ene uur of twaalf voordat we aan de wandel zijn.

Langs Kerken van Vaals

Via de hoofdstraat met een typisch stedelijke bouwstijl met Franse looks lopen we de Kerkstraat in. De weg gaat omhoog richting de Sint Pauluskerk. De kerkganger verlaten net de kerk als wij deze passeren en laten ons de wierrook-dampen tegemoet komen als we we de kerk binnenstappen. Een mooie kerk waar veel kaarsjes zijn aangestoken op deze zondag in het zuiden. Even verderop komen we bij de Hervormde kerk Vaals uit of wel de Protestantse PKN kerk. De kerk ligt op 217 meter hoogte en is daarmee de hoogst gelegen kerk van Nederland. Het kerkje is bijzonder oud, het stamt al uit 1266 en kende verschillende gebruikersgroepen.

Von Clermontplein in Vaals

Hierna dalen we af richting de Kopermolen en het Von Clermontplein. We bevinden ons in de oude beschermde dorpskern van Vaals met vele mooie oude gebouwen. Het zeer Frans ogend Von Clermonthuis springt er uit. Deze voormalige lakenfabriek is nu het gemeentehuis. In de hoek bevindt zich de Bron van de Gau waar water uitstroomt met een constante temperatuur van 10 graden. Dit water werd onder andere gebruikt voor de lakenindustrie.

Bloemenpark

Hierna lopen we het mooie bloemenpark in met een grote vijver en fontein. Er staat een prachtig standbeeld van Sint Antonius van Padua, de beschermheilige van verloren voorwerpen. In zijn rechterhand heeft hij een boek vast met daarop zittend het kindje Jezus.

We lopen het park uit en dalen af richting het Landal Vakantiepark met schreeuwende kinderen en hard pratende toeristen op een terras. Snel weg hier en even later lopen we dan ook door de landerijen richting het dorpje Holset.

Holset

Het dorpje Holset ligt niet zo heel ver van Vaals. Het dorpje heeft een leuke kerk, de Lambertus – Genovevakerk en daar tegenover een mooie herberg in vakwerkstijl.

Als we de hoek omlopen komen we bij de Heiligenmuur Holset uit de Lambertusbron. Het is een oude muur gebouwd van diverse soorten stenen met een soort Lourdesgrot er in. De muur is honderden jaren oud. Er gaan allerlei legende de ronde omtrent deze muur.

Vijlen

We vervolgen onze route door het open heuvellandschap met mooie vergezichten en komen bij Vijlen uit waar we meteen links afdalen en lopen via het wandelpad “‘t Könningske” richting het dorp. Hierbij passeren we het oude pomphuisje uit 1928 dat tot de 1950 belangrijk was en het hoger gelegen dorp van water voorzag.

Bergdorp Vijlen 195+

De laatste jaren verkoopt Vijlen zich als het hoogste bergdorp van Nederland met de meeste sneeuw. Het doet o.a. mee aan voetbalwedstrijden voor bergdorpen. “Waarom naar de alpen gaan als Vijlen het ook heeft ?” Vijlen kent inderdaad mooie vergezichten, prima fiets- en wandelmogelijkheden maar ik waan me echt niet in de Alpen.

Door het weiland lopen richting de St. Martinuskerk van Vijlen die groots boven het dorp staat. In Vijlen zelf is niet veel te doen. De bediening van Auberge A Gen Kirk heeft een slechte dag, we moeten zo lang wachten dat we maar weer opstappen en afdalen richting de Lombergbeek.

Even later worden we toch getrakteerd op een vlaai. In een kratje langs de weg biedt een enthousiaste hobbybakker stukken gebak aan voor 1,50 euro per stuk. Het geld stoppen we in het blikken potje waarna we midden op straat heerlijk staan te smullen.

Na de smulpartij gaat de pas er in. Via de Melleschet klimmen we langzaam omhoog, steken de hoofdweg over en lopen verder via de Gülkoelerweg. We zijn nu op de top van het plateau waar modelbouwers druk aan het vliegen zijn rond het kleine vliegveldje.

Langs de Selzerbeek

Via een hole weg dalen we weer af naar de N278 in de Nijswiller. Dit dorp laten we een beetje rechts liggen en lopen verder naar het westen waar we de Selzerbeek oversteken met rechts de oude vierkantshoeve Laathof Schulsberg, nu (groeps-) accommodatie. Via een mooie landelijke asfaltweg met een mooi uitzicht over het dal klimmen we langzaam omhoog naar een uitloper van het Plateau van Bocholtz.

Het pad wordt recht en gaat over de kale vlakte met rechts de Eyserberg, één van de Seven Summits tijdens de Dutch Mountain Trail. Op de vlakte staan een tiental vogelaars bij elkaar met dure apparatuur. Het blijkt dat de trek van de kraanvogels in volle gang is en daar proberen zij leuke plaatjes van te schieten. Na enige tijd flink doorstappen komen we uit bij een parkeerplaats met het Verzetsmonument op de Eyserlinde. Het uitzicht is er mooi, we kijken uit over het Geuldal met aan de andere zijde de Gulperberg.

Verzetsmonument op de Eyserlinde

Het verzetsmonument op de Eyserlinde te Wittem (gemeente Gulpen-Wittem) is opgericht ter nagedachtenis aan 43 burgers uit het district Gulpen (bestaande uit Bocholtz, Gulpen, Simpelveld, Vaals, Wittem en Wijlre) die tijdens de Tweede Wereldoorlog en later in het voormalige Nederlands-Indië door oorlog of verzet zijn omgekomen. Het monument is een zuilvormige beeldengroep, vervaardigd uit één stuk Limburgs natuursteen. Het beeld drie nabestaanden uit die een oorlogsslachtoffer dragen.

We volgen de Cartilserveldweg en passeren nog een oorlogsmonument Cartils. Daarna buigt het pad scherp naar links en steken we het veld over waarna we afdalen naar Wittem gelegen in de vallei van de Geul. De zon begint langzaam achter de Gulpenberg weg te zakken dus hebben we niet al teveel tijd om deze bijzondere plek te bezoeken. Gelukkig zijn we hier al eerder geweest.

Pelgrimsoord Klooster Wittem

De belangrijkste bezienswaardigheid in Wittem is Redemptoristenklooster gesticht in 1733. In het klooster wordt de Heilige St. Gerardus Majella vereerd en trekt vele bezoekers. Er is een kloosterkerk met het praalgraf van Kardinaal van Rossum in de crypte. Verder zijn er twee kapellen, de nieuwe Gerarduskapel en de ronde kapel met een icoon Onze Lieve Vrouw van Altijddurende Bijstand. Aan de achterzijde van het klooster bevind zich een watermolen die door een zijtak van de Selserbeek wordt aangedreven ten behoeve van de watervoorziening in het klooster.

Chateau Wittem

Schuin tegenover het klooster ligt oude Kasteel Wittem dat stamt uit 1106 ofwel Chateau Wittem. In het kasteel is nu een chic hotel en sterrenrestaurant gevestigd.

We vervolgen onze wandeling even parallel aan de rijksweg waar we de Kleine Geul oversteken, steken dan de weg over en lopen het weiland in waar we bij de Geul uitkomen. Een houten brug overspant het riviertje waarna het pad weer naar een oude hoeve voert gelegen aan de voet van de Gulperberg.

Gulperberg 157+ NAP

De meeste wielrenners kiezen de bergweg omhoog maar wij nemen de rechterpoot en lopen via de Oude Akerweg naar het begin van de steile klim. Via trappen en een single track lopen we door de schapenweide waarna we boven uitkomen. Heb je voldoende tijd loop dan eerst Links naar het monument Jean Nelissen, de bekende wielerverslaggever.

Vanaf 1834 stond er een missiekruis op de Gulperberg, een geliefde bestemming bij de processies. In 1835 is deze vervangen door grote Maria Monument. Dit 13 meter hoge beeld kijkt uit over het Gulp- en Geuldal, net zoals wij. Onder aan onze voet zien we Gulpen liggen, onze eindbestemming van deze etappe: Gulpen.

Pratsj

Echt Limburgs, net als de vlaai, is de Pratsj. Na regenval zul je merken dat de Limburgse ondergrond veranderd in een plakkerige en glibberige klei. Menig wandeling had de modder tot aan de knieën zitten of is met een beetje pech onderuit gegaan op één van de mooie wandelpaden. Pratsj hoort er gewoon bij en men zal ook niet al te veel moeite doen de paden comfortabeler te maken.

Gulpen is altijd weer een mooie geliefde bestemming vooruitjes in de regio. Het stadje aan de Gulp is bekend om zijn brouwerij die midden in het centrum ligt. De leidingen lopen over de weg. Ook is er veel vertier in Gulpen, we kennen de Vastelaovendfinale op de dinsdag met de carnaval maar ook de Bierfeesten in de zomer is een groot evenement. Tijdens de volgende etappe starten we vanuit Gulpen onder de klanken van Egeländermuziek vanaf het markplein tegenover Herberg de Zwarte Ruiter.

Route: 18 km
Hoogtemeters: 240 m
Openbaar vervoer: bus Vaals – Gulpen – Slenaken