Half november 2024 vlogen wij naar Albanië voor een korte roadtrip door Albanië, Montenegro en Kosovo. We kozen voor de route Tirana, Shkodër, dan via de Kelmend Route SH20 door ruige bergen naar Vermosh en verder naar Montenegro. Vanuit Berane reden we de 1800 meter hoge Kula pas over naar Pejë in Kosovo waarna we via Prizren over de E851 terug naar Tirana reden. Lees hier mijn reisverslag.

Aankomst Tirana Airport

Met Ryanair vliegen we vanaf Weeze-Düsseldorf Airport naar Tirana. De vlucht vertrekt al om 6.00h, erg vroeg opstaan dus. Bij aankomst dan wel mooi de hele dag nog voor ons. Zonder vertraging landden we rond 8.30h op het vliegveld ten noorden van Tirana. Na de paspoortcontrole gaan we naar het autoverhuurbedrijf.

Autohuren in Albanië met grensoverschrijdingen

Een dingetje bij het huren van een auto in Albanië zijn de grensovergangen. Wil je met de auto de grens over, check dit dan goed of de verhuur maatschappij dit toestaat. Niet elke maatschappij heeft Kosovo op de lijst staan. Sixt had dat wel dus had ik hier de auto geboekt. Wel moesten we per extra land 35 euro bijbetalen. Daarnaast heb je een groene kaart nodig voor Montenegro. Deze moet je bij de grensovergang kopen. Aangezien we bij de kleine grensovergang Vermosh over wilden steken naar Montenegro werd ons geadviseerd de kaart toch al bij de grote grensovergang van naar Podgorica te kopen a 15 euro. Dit werkte inderdaad prima, we hebben verder geen problemen gehad, wel werd telkens expliciet gevraagd naar de autopapieren. Ook winterbanden is een ‘must’ in de wintermaanden.

Op pad…

Vrijdag – Vanaf het vliegveld rijden we richting het noorden over een autoweg. Het is tweebaansweg maar het rijdt toch heel anders. Er zijn veel afritten en tankstations. Ook de vluchtstrook wordt anders gebruikt, dan weer als rijstrook, om te liften of gewoon om te parkeren; opletten dus. De snelweg gaat over in een provinciale weg waarna het wat langzamer rijdt. Onze eerste stop is een koffiestop waarna we doorrijden naar Fort Shkodër. Deze ligt bij het inrijden van de stad Fort Shkodër. Een smal glibberig weggetje voert naar de ingang waar een beperkt aantal parkeerplaatsen zijn. Hier betalen we een paar euro entree en mogen het terrein op.

Fort Shkodër

Fort Shkodër of Shkodra, ook wel bekend als het Kasteel van Shkodra, is een historisch fort in de stad Shkodër, gelegen in het noordwesten van Albanië. Het fort heeft een strategische ligging op een heuveltop, op het punt waar de rivier de Buna en de Drin samenvloeien, je hebt er een mooi uitzicht op het omliggende landschap. Het werd oorspronkelijk gebouwd door de Illyriërs, een oude stam die het gebied bewoonde, maar kreeg zijn huidige vorm tijdens de Romeinse en Venetiaanse heerschappij.

Het fort speelde een belangrijke rol in de verdediging van de stad tegen verschillende vijanden door de eeuwen heen, waaronder de Ottomanen en de Venetianen. Tijdens de Venetiaanse overheersing in de 15e en 16e eeuw werd het fort uitgebreid en versterkt. Het werd uiteindelijk veroverd door de Ottomanen in de 18e eeuw.

Tegenwoordig is Fort Shkodra een populaire toeristische bestemming, waar bezoekers kunnen genieten van een prachtig uitzicht over de stad, de omliggende meren en bergen. Het fort herbergt ook een aantal archeologische resten en oude gebouwen, die een fascinerend inzicht geven in de geschiedenis en de verschillende culturele invloeden die het fort hebben gevormd. Het is een belangrijke symbolische plek voor de stad Shkodra en een essentieel onderdeel van het Albanese erfgoed.

Het is een beetje regenachtig als we bij het fort rondlopen. Gelukkig is het uitzicht er niet minder om. We kijken uit over de grote stad met zijn kenmerkende minaretten en het grote Skadarmeer. Aan de andere kant van het fort zien we de rivieren aan onze voet samenvloeien. Het is een mooie plek om even rond te lopen. Er is een kleine bistro waar we een bak koffie pakken. Hierna dalen we weer af en gaan we op weg naar de bergen, maar eerst nog even inslaan bij een supermarkt.

De Kelmend Route SH20 | Shkodër – Vermosh

Voordat we de Kelmend Route SH20 opdraaien rijden we dus eerst naar de grensovergang om de groene kaart te kopen voor 15 euro. We draaien daarna weer om, passeren een varken met zijn biggen die in de berm grazen en rijden vanaf Hani i Hotit de SH20 op richting de eerste bergpas. Wederom loopt er een boer met zijn schapen over de weg terwijl we een kerkje passeren.

Kijkend naar de berghelling voor ons zien we een opvallende groot wit kruis op de berg. Dit is gemaakt van stenen, de weg loopt hogerop langs de voet van het kruis.

We slingeren via haarspelden omhoog en stoppen bij een viewpoint met veel zwerfval waar we wel een mooi uitzicht op de vallei hebben waar we zojuist vanaf kwamen.

Daarna vlakt de weg af en ergens tussen de dorpjes Starje Rapsj passeren we het hoogste punt van de Leqet e Hotit pas rond de +730m hoogte. Er staat geen bord. Daarna begint de weg te dalen naar het spectaculaire deel van de route.

Leqet e Hotit Pas 684m

Bij de eerste serieuze haarspeldbocht bevind zich een parkeergelegenheid en een glazen balkon gemaakt voor het mooie uitzicht over het prachtige dal voor ons en de spectaculaire haarspelden onder ons. Dit punt noemt men de Leqet e Hotit Pas +684m.

Na een uitgebreide fotoshoot dalen we via de haarspelden af naar het dal van de rivier de Cemi die zich wild een weg baant door het dal. Wij rijden dieper het dal in waar de nog begroeide bergwanden steeds steiler worden.

Tamarë

Uiteindelijk bereiken we het dorpje Tamarë waar we stoppen. Hier zijn een aantal restaurantjes en overnachtingsmogelijkheden voor de passant. Wij stoppen en lunchen bij Sofra e Kelmendit. De prijzen zijn hier schrikbarend laag.

Na Tamaré wordt de kloof nog veel ruiger. We zien alleen nog maar rotsen en de rivier is hier de baas over het dal. De wind perst zich hier stormachtig door de koof in het dal. We stoppen even om naar de rivier te lopen maar worden zowat omver geblazen.

Daarna verschijnen de eerste besneeuwde toppen en berghellingen. De temperatuur daalt en daalt tot we op het hoogste punt van de route aangekomen.

Lëpushë

Als Lëpushë binnen binnen rijden is het -3 graden, we zitten nu op de 1355 meter hoge Qafa Bordolecit Pas. Ook hier geen borden. We stoppen en kijken het besneeuwde dal in van Lëpushë vallei wat iets lager ligt. Wat is dit een mooi wandelgebied in de zomerdag!

Vermosh

We dalen verder af en komen uit op een splitsing. De doorgaande weg gaat rechts verder naar Montenegro maar wij slaan linksaf het Vermoshdal in. Het Vermoshdal is het juweeltje van Albanië. Zeer afgelegen, traditioneel en omgeven door ruige natuur. Hier lopen de kippen en varkens nog rond op de erven maar het is ook de plek van de wolf en de bruine beer.

De Vermosh rivier bepaalt hier waar het water heen gaat, niet de mens. Een paar oude bruggen steken de bedding over.

Het begint te schemeren dus gunnen wij onszelf niet teveel tijd om het dal te verkennen, jammer. We draaien om en steken de Vermosh rivier over op weg naar de grensovergang met Montenegro.

De slagboom staat open dus voorzichtig denken wij door te mogen rijden maar in de spiegel zie ik een douanier naar buiten rennen dus stop ik maar snel. De papieren worden gelukkig goed bevonden en we mogen naar de slagboom van Montenegro. Ook hier wordt alles gecheckt en goed bevonden dus “Welkom in Montenegro!”.

Montenegro

We vervolgen onze roadtrip Albanië – Montenegro – Kosovo nu in een breed dal waar de weg wat minder kronkelig is en ons naar het plaatsje Plav voert. Plav ligt aan een groot meer en is mede hierdoor toeristisch. Nu in november is alles rustig. We stoppen even voor een blik op het meer en rijden dan in het donker naar ons hotel in Berane, nog een kleine 40 kilometer verderop.

Berane

Berane is niet het allermooiste plaatje. Het ligt aan de rivier Lim, heeft een regionale functie met winkels en een ziekenhuis. In de avond eten we er een hapje en gaan daarna op tijd naar bed.

Zaterdag, dag 2 roadtrip Albanië – Montenegro – Kosovo. Vandaag willen we de pas over naar Kosovo maar eerst gaan we nog een kijkje nemen op de markt van Berane. Op een leeg onverhard terrein aan de rivier wordt van alles verhandeld. De grootste handel vandaag zijn de rode en de witte kolen, deze vinden gretig aftrek en mensen lopen met zakken vol de markt af.

Ook wordt er echt oude tweedehands rommel verkocht, van kleding tot gereedschap. Aan het terrein bevinden zich ook nog vaste marktkramen waar wat nieuwer spul ligt.

Sudikovo Klooster

Voordat we de Kula pas naar Kosovo gaan rijden bezoeken we eerst nog even het Sudikovo Klooster. Een smalle weg om het industrieterrein van Berane heen voert ons naar het kloostertje. Een drietal honden wacht ons op maar deze tonen gelukkig weinig interesse in ons.

Het Sudikovo klooster ofwel Sudičko Manastir

Het Sudikovo klooster ligt ten noorden van Berane en is een belangrijk orthodox klooster met een rijke geschiedenis. Het klooster is gewijd aan een heilige en is al eeuwenlang een centrum van religieus en cultureel leven voor de lokale bevolking. De precieze oprichtingsdatum is onbekend, maar het dateert uit de middeleeuwen, mogelijk tijdens de Ottomaanse overheersing. Het klooster heeft eenvoudige maar indrukwekkende architectuur, met een kerk, muurschilderingen en iconen. Vandaag de dag is het een actief klooster, een spiritueel centrum en een populaire bestemming voor pelgrims en toeristen die de orthodoxe traditie willen ervaren.

Het kerkje of kapelletje bij het klooster is open en we nemen binnen een kijkje. Daarna lopen we terug naar de auto en gaan weer op pad.

De Kula Pas 1800+

We zetten koers richting Rožaje, de E65 naar Servië. De weg klimt door het besneeuwde landschap langzaam omhoog. We passeren het skigebied Hajla waar nog niet genoeg sneeuw ligt om te skiën. Daarna vlakt de weg iets af tot Rožaje. Hier slaan we rechts af en beginnen we aan klim naar de Kula Pas, de route P8. De weg slingert door bosgebied omhoog. Gelukkig is de weg breed en vrij van sneeuw.

Vlak onder het hoogste punt van de route komen we bij de grensovergang uit. Hier laten we de paspoorten zien en verlaten we officieel Montenegro alhoewel de weg nog een aantal kilometers op Montenegrijns grondgebied blijft. We klimmen nog een stuk verder tot we op het hoogste punt net boven de wolken uitkomen en ons in een prachtig winter wonderland mogen wanen.

De Kula Pas 1800+

De Kula Pas is een bergpas die de grens tussen Montenegro en Kosovo doorkruist, gelegen in de regio Prokletije (de Albanese Alpen). De pas vormt een belangrijke route door het ruige berglandschap en is bekend om zijn indrukwekkende natuurlijke schoonheid. Het is een strategische doorgang die door de eeuwen heen gebruikt is voor handel en reizen. De Kula Pas biedt spectaculaire uitzichten op omliggende bergen en valleien en is populair bij wandelaars en avontuurlijke reizigers. Ondanks zijn afgelegen ligging, verbindt de pas twee landen en vormt het een cruciale verbinding voor de lokale gemeenschappen.

We parkeren de auto en wandelen tussen de besneeuwde dennenbomen een stuk omhoog. Het is heerlijk weer en erg fotogeniek. We bevinden ons in de “Accursed Mountains“ (ook wel bekend als de Prokletije), een indrukwekkend bergmassief in de Dinarische Alpen. Het bergmassief strekt zich uit over het noordoosten van Albanië, het zuiden van Montenegro en het noorden van Kosovo. De bergen om ons heen gaan tot ruim 2400+. Er zijn diverse wandel- en mountainbikeroutes uitgezet.

Na de wandeling dalen we af, duiken de wolken weer in en ongemerkt zitten we op Kosovaars grondgebied. We slingeren stevig naar beneden en bereiken uiteindelijk een grenspost waar we zonder problemen door mogen. De route gaat nu richting de stad Pejë. Hier willen we even stoppen, rondwandelen en wat lunchen.

Pejë – Kosovo

We parkeren de auto in het centrum van Pejë en lopen de winkelstraat in. Het is best en grote stad met ruim 100.000 inwoners. Kosovo is wel duidelijk armer en het islamitische geloof is hier ook sterker aanwezig. We eten een bord spaghetti met cola en een bak koffie na voor 6 euro per persoon. Afrekenen doen we hier ondanks dat Kosovo geen EU land met euro’s. Na het eten lopen we nog even naar de rivier waarna we terug gaan naar de auto.

Eén bezienswaardigheid net ten westen van de stad aan de voet van de Prokletije bergen is het Patriarchaat van Pejë. Wij hadden helaas geen tijd om deze te bezoeken.

Patriarchaat van Pejë

Het Patriarchaat van Pejë is een belangrijk orthodox christelijk klooster en een historisch religieus centrum in Pejë, in het westen van Kosovo. Het klooster is gewijd aan de Heilige Apostelen en fungeerde van de 13e tot de 18e eeuw als de zetel van de Serbisch-Orthodoxe patriarch. Het is een van de belangrijkste spirituele en culturele symbolen van de Serbisch-Orthodoxe Kerk en een belangrijk erfgoed in de regio.

Prizren

Wij kozen voor de snelle route naar Prizren waar we willen overnachten. Prizren is een stad met wat bezienswaardigheden dus willen we er op tijd aan komen. Ook hier hebben we weer een goed en goedkoop hotel in het centrum inclusief ontbijt voor 40 euro. De weg er naar toe is prima, het laatste stuk zelfs snelweg dus tegen het einde van de middag zijn we in de stad.

De belangrijkste bezienswaardigheden bevinden zich bij de oude Leke Dukagjini-brug, een historische brug die de rivier de Bistrica overspant. Deze brug dateert uit de 18e eeuw. Vlak bij de brug ligt de grote Sinan Pasha-moskee, een van de mooiste moskeeën in Kosovo, gebouwd in de 17e eeuw, met een prachtig interieur en een iconisch minaret. Vlak bij de moskee ligt aan het pleintje ook nog een grote orthodoxe kerk. Een andere bezienswaardigheid is het kasteel van Prizren, hoog gelegen op een berg boven de stad. We eten vandaag pizza met een biertje waarna we naar het hotel gaan.

Op weg naar Tirana

Zondag, dag 3 van onze roadtrip Albanië, Montenegro en Kosovo. Deze ochtend gaan we vroeg op pad voor de 180 kilometer naar Tirana over de grotendeels nieuwe snelweg dwars door de bergen. Het is een indrukkende rit met prachtig landschap.

Rond Kükes wordt nog de laatste hand gelegd aan de nieuwe brug terwijl we bij het uitrijden van de bergen nog de verzakte Ura e Zogut brug zien die nu als monument verder gaat.

Als we eenmaal Tirana inrijden wordt het hectisch. Tweebaanswegen worden als driebaans gebruikt dus het is goed opletten. Uiteindelijk komen we tegen twaalf uur aan bij ons Sky Hotel waarna we de hele middag de stad kunnen verkennen zo aan het einde van onze roadtrip door Albanië, Montenegro en Kosovo. Lees HIER het verslag over de bezienswaardigheden van Tirana of klik op onderstaande foto.

Onze route:

Meer reisverslagen over de Balkanlanden: